Klachy o rajzach

 Łosie to wieś oddalona od "mojego" Wapiennego o 25 kilometrów, w sam raz na przedpołudniowy wypad. Dlaczego Łosie? Bo w tej miejscowości znajduje się Zagroda Maziarska. Kim byli maziarze? Czym się zajmowali? Na te pytania znalazłam odpowiedź w czasie wizyty w tym ciekawym miejscu. Dowiedziałam się również wielu ciekawych rzeczy o Łemkach, ich korzeniach i życiu.   "Zagroda Maziarska jest jedynym na świecie muzeum, którego działalność skupia się na prezentowaniu tradycyjnych form spedycji i dystrybucji produktów ropopochodnych. Położona w centrum wsi Łosie (łem. Лося), stanowi fragment dawnej, zabytkowej zabudowy wsi, słynącej niegdyś z wyrobu i handlu mazią używaną powszechnie do smarowania drewnianych osi wozów." ( źródło: https://skansenova.pl/zagroda-maziarska-w-losiu.html)  Skansen powstał dzięki staraniom łemkowskich działaczy kultury, a ekspozycja stała dotycząca maziarstwa została naukowo opracowana i zaprojektowana przez etnografa Marię Brylak-Załuską....

1 listopada, razem z moimi sanatoryjnymi znajomymi wybraliśmy się na zwiedzanie Łemkowszczyzny.  Naszą wycieczkę moglibyśmy zatytułować "Śladami nieistniejących wsi łemkowskich". Tak trochę nieświadomie to nam wyszło, ale  Dzień Wszystkich Świętych sprawił, że tego dnia mieliśmy wiele momentów zadumania i refleksji  o kruchości ludzkiego życia, przemijaniu, o tym skąd pochodzimy, w którym miejscu jesteśmy i dokąd zmierzamy. Rozmawialiśmy też o polityce, która wpływa na życie prostych ludzi i o zdarzeniach, które doprowadziły do tragedii Łemków. Plan był taki, że pojedziemy do  Wołowca,  a potem dalej do Nieznajowej i Radocyny. Podróż zaczęła się zgodnie z planem, Google prowadziły nas wąską, ale całkiem przyzwoitą drogą do Wołowca, niestety dalej okazało się, że osobowym autem do Nieznajowej nie przejedziemy :( Wołowiec kiedyś był dużą wsią, liczącą w 1939 r.  810 mieszkańców. Po deportacji części mieszkańców na Ukrainę  oraz po Akcji „Wisła” we wsi...

 Kasztel w Szymbarku, to dwór obronny i siedziba rodu Gładyszów, klasyczny przykład kasztelu polskiego. Powstał w XVI wieku. Jest zabytkiem architektury renesansu w Polsce, unikalnym w naszym kraju. Kasztel zbudowany jest na planie prostokąta o bokach długości 20 i 13 metrów z miejscowego kamienia łamanego z dodatkiem cegły. Posiada cztery narożne baszty alkierzowe których piętra wystają poza lico murów. Wewnątrz jest niewiele pomieszczeń: dwie piwnice o kolebkowym sklepieniu, na parterze sień i dwie izby, na piętrze wielka sala reprezentacyjna i obok niej mniejsza oraz cztery małe izdebki znajdujące się w alkierzach. Do dziś przetrwały oryginalne elementy wystroju wnętrz: kamienne obramienie drzwi, fragmenty kominków i malowideł ściennych w dwóch alkierzach. Obecnie znajduje się tutaj ośrodek wystawienniczo-konferencyjny, który stanowi oddział Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach. Kasztel - Szymbark Dwór obronny usytuowano na skarpie nad rzeką Ropą. Z dziedzińca ...